آدنوم کبدی به انگلیسی Hepatic adenoma یک تومور خوش خیم و نادر در کبد است. خوش خیم به این معنی است که سرطانی نیست. همچنین به عنوان آدنوم سلول های کبدی شناخته می شود. این تومورها به‌طور عمده در زنان و در سنین باروری رخ می‌دهند و ارتباط نزدیکی با مصرف طولانی‌مدت قرص‌های ضدبارداری هورمونی دارند. معمولاً آدنوم‌های کبدی علائمی از خود نشان نمی دهند و به‌صورت تصادفی در تصویربرداری‌ها مانند سونوگرافی یا سی‌تی اسکن کشف می‌شوند. با این حال، اگر بزرگ شوند، ممکن است باعث درد شکمی یا احساس توده در ناحیه شکم شوند. همچنین، در موارد نادر، آدنوم‌های بزرگ ممکن است دچار خونریزی یا پارگی شوند که نیاز به درمان و رسیدگی فوری دارند.
فهرست مطالب
علائم آدنوم کبدی چیست؟
توده خوش خیم کبدی یا آدنوم کبدی اغلب علائمی ایجاد نمی کند. اگرچه گاهی اوقات علائم خفیفی مانند درد، حالت تهوع یا احساس سیری ایجاد می کند. این معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که تومور به اندازه‌ای بزرگ باشد که به اندام‌ها و بافت‌های مجاور فشار وارد کند. ممکن است متوجه نشوید که آدنوم کبدی دارید مگر اینکه پاره شود. پارگی آدنوم کبدی جدی است. پارگی آدنوم می تواند علائم زیر را داشته باشد:
- درد ناگهانی شکم: بویژه این درد در ناحیه بالایی سمت راست شکم بدلیل بزرگ شدن آدنوم و فشار وارده احساس می شود.
- فشار خون پایین: این افت فشار خون بدلیل خونریزی ناشی از پارگی ناحیه اطراف آدنوم کبدی است.
- خونریزی داخلی:خونریزی معمولا به همراه درد شدید و ناگهانی در ناحیه شکم، حالت تهوع، و افت فشار خون همراه است
- در موارد نادر، می تواند تهدید کننده زندگی باشد.
با توجه به اینکه برخی آدنوم‌ها ممکن است به مرور زمان بزرگ شوند یا دچار عوارض شوند. پیگیری‌های منظم پزشکی برای نظارت و انجام تست های تصویربرداری همانند سی تی اسکن و سونوگرافی توصیه می‌شود.
علت آدنوم کبدی چیست؟
علت اصلی آدنوم کبدی استفاده از قرص های ضد بارداری خوراکی مبتنی بر استروژن است. خطر شما با استفاده طولانی مدت و با دوزهای استروژن بالا افزایش می یابد. بارداری همچنین می تواند خطر شما را افزایش دهد. بارداری باعث تحریک ترشح برخی هورمون های مرتبط با ایجاد این تومورها می شود. سایر عوامل خطر کمتر دیده شده عبارتند از:
- استفاده از استروئید
- استفاده از باربیتورات
- دیابت نوع 1
- هموکروماتوز(تجمع آهن اضافی در خون)
- بیماری های ذخیره گلیکوژن نوع 1 (بیماری فون گیرک) و نوع 3 (بیماری کوری یا فوربس)
- سندرم متابولیک
- اضافه وزن یا چاق بودن
آیا آدنوم کبدی خطرناک هستند؟
آدنوم کبدی خوش‌خیم است، اما در برخی موارد نادر ممکن است به سرطان کبد تبدیل شود. به همین دلیل، پزشکان اغلب توصیه می‌کنند که تومورهای بزرگ‌تر از ۵ سانتی‌متر برداشته شوند یا در صورتی که بیمار قصد دارد قرص‌های ضدبارداری یا داروهای استروئیدی را ادامه دهد، بررسی‌های دقیق‌تری صورت گیرد.
عوارض ناشی از آدنوم کبدی چیست؟
پارگی آدنوم. یکی از جدی ترین عوارض آدنوم کبدی خونریزی است، آدنوم خود به خود می تواند پاره شود. این می تواند باعث درد شکم و خونریزی داخلی شود. پارگی آدنوم کبدی نیاز به درمان فوری پزشکی دارد.
سرطانی شدن آدنوم. در موارد نادر، آدنوم کبدی درمان نشده می تواند سرطانی شود. زمانی که تومور بزرگ باشد این احتمال بیشتر است.
آدنوم کبدی چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر مشکوک به تومور کبدی باشد، پزشک ممکن است آزمایشاتی را برای شناسایی تومور و علت آن پیشنهاد کند. آنها همچنین ممکن است آزمایش هایی را برای رد سایر تشخیص های بالقوه پیشنهاد کنند.
سونوگرافی آدنوم
سونوگرافی آدنوم اغلب یکی از اولین اقداماتی است که پزشک شما برای کمک به تشخیص انجام می دهد. اگر پزشک شما توده بزرگی را از طریق سونوگرافی پیدا کند، ممکن است آزمایش‌های اضافی برای تأیید اینکه توده آدنوم کبدی است لازم باشد.
سی تی اسکن و MRI آدنوم
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تومور می توان از سایر آزمایشات تصویربرداری مانند سی تی اسکن و MRI استفاده کرد.
بیوپسی آدنوم
اگر تومور بزرگ باشد، پزشک ممکن است بیوپسی را نیز پیشنهاد کند. در طول بیوپسی، یک نمونه بافت کوچک از توده برداشته می شود و زیر میکروسکوپ ارزیابی می شود.
راه های درمانی آدنوم کبدی چیست؟
تومور کوچک
تومورهایی که کمتر از 2 اینچ طول دارند به ندرت با عوارض همراه هستند. پزشک در این موارد به جای درمان تومور، نظارت بر تومور را در طول زمان توصیه کند. همچنین ممکن است از شما خواسته شود که مصرف قرص های ضد بارداری را متوقف کنید تا رشد تومور کاهش یابد. منبع معتبر تحقیقات نشان می دهد که اکثر آدنوم های کوچک کبدی تمایل دارند در طول دوره های مشاهده ثابت بمانند. درصد کمی از آنها ناپدید می شوند. پزشک ممکن است از سونوگرافی برای نظارت بر اندازه تومور استفاده کند.
تومور بزرگ
اگر تومور بزرگی باشد، پزشک ممکن است جراحی برداشتن کبد را برای برداشتن تومور توصیه کند. به این دلیل که تومورهای بزرگ بیشتر به عوارضی مانند پارگی خود به خود و خونریزی منجر می شوند.
در چه مواقعی جراحی توصیه می شود؟
- زمانی که طول آدنوم کبدی بیش از 2 اینچ باشد
- برای افرادی که نمی توانند مصرف قرص های ضد بارداری را متوقف کنند
- برای مردان مبتلا به آدنوم کبدی
- برای انواع آدنوم کبدی التهابی و فعال شده با β-کاتنین
سخن پایانی
آدنوم کبدی بسیار نادر است. این تومور اغلب با استفاده از قرص‌های ضدبارداری همراه است، اما می‌تواند در مردان یا زنانی که قرص‌های ضدبارداری مصرف نمی‌کنند نیز دیده شود. آدنوم ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکند. این می تواند تشخیص اینکه آیا شما آن را دارید یا خیر. در موارد نادر، آدنوم درمان نشده منجر به عوارض جدی می شود. آدنوم کبدی قابل درمان است. چشم انداز بلندمدت برای افراد مبتلا به این بیماری زمانی خوب است که به موقع شناسایی و درمان شود. شما می توانید از طریق همین سایت یا تماس تلفنی با کلینیک دکتر حسین ضیائی فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان با ما در ارتباط باشید و از خدمات کلینیک بهرمند شوید.
همچنین شما می‌توانید سوالات و نظرات خود را در بخش دیدگاه‌ها با ما به اشتراک بگذارید. دکتر حسین ضیائی در اولین فرصت به سوالات شما پاسخ خواهند داد.