همانژیوم کبدی به انگلیسی Hepatic Hemangioma یک توده غیرسرطانی (خوش خیم) در کبد است، که از درهم پیچیده ای رگ های خونی تشکیل شده است. همچنین به عنوان همانژیوم غاری شناخته شده است، این توده های کبدی شایع بوده و تخمین زده می شود که در 20٪ از جمعیت رخ دهند. اکثر موارد همانژیوم کبدی در طی یک مطالعه تصویربرداری انجام شده برای برخی شرایط دیگر کشف می شوند. افرادی که تومور کبدی دارند به ندرت علائم و نشانه هایی را تجربه می کنند و معمولاً نیازی به درمان ندارند. ممکن است دانستن توده در کبدتان ناراحت کننده باشد، حتی اگر توموری خوش خیم باشد. با این حال، هیچ مدرکی مبنی بر اینکه این تومور کبدی درمان نشده می تواند منجر به سرطان کبد شود، وجود ندارد.
فهرست مطالب
علائم همانژیوم کبدی کدامند؟
کبد بزرگترین اندام داخلی شماست. تقریباً به اندازه یک توپ فوتبال، عمدتاً در قسمت سمت راست بالای شکم، زیر دیافراگم و بالای شکم شما قرار دارد. در بیشتر موارد، این توده کبدی هیچ علامت یا علامتی ایجاد نمی کند. تومورهای کوچکتر از 4 سانتیمتر در بیشتر از 99 درصد مواقع بیخطر هستند، اما همانژیومهای با اندازه 10 سانتیمتر به عنوان همانژیوم غولپیکر شناخته میشوند و خطرناک هستند. در این حالت، تورم زیاد و فشار به معده میتواند باعث بروز علائم شود.
هنگامی که تومور کبدی علائم و نشانه هایی ایجاد می کند، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد در سمت راست بالای شکم
- احساس سیری بعد از خوردن مقدار کمی غذا (سیری زودرس)
- حالت تهوع
- استفراغ
با این حال، این علائم غیراختصاصی هستند و در بیشتر موارد به دلیل چیز دیگری هستند، حتی اگر تومور کبدی داشته باشید، بدون علامت هستند.
اندازه خطرناک همانژیوم کبدی چقدر است؟
در اندازه های کوچکتر از 5 سانتی متر اکثراً شایع بوده و مشکلی ایجاد نمی کند،در اندازه های بزرگتر از 5 سانتی متر ممکن است خطرناک باشد و علائم ایجاد کند.در اندازه های بزرگتر از 10 سانتی متر خیلی بندرت اتفاق می افتد و خطر پارگی همانژیوم در صورت ضربه وجود دارد.ولی در آخر اندازه همانژیوم به تنهایی تعیین کننده نیست،علائم، موقعیت و عوامل دیگری نیز اهمیت دارند.
علت همانژیوم کبدی
مشخص نیست که چه چیزی باعث ایجاد تومور کبدی می شود. پزشکان معتقدند تومور کبدی در بدو تولد وجود دارد (مادرزادی). همانژیوم کبدی معمولاً به صورت مجموعه ای غیرطبیعی از رگ های خونی رخ می دهد که عرض آن کمتر از حدود 1.5 اینچ (حدود 4 سانتی متر) است. گاهی اوقات تومور کبدی می تواند بزرگتر باشد یا به صورت چندقلو رخ دهد. همانژیوم بزرگ ممکن است در کودکان خردسال رخ دهد، اما این نادر است. در بیشتر افراد، تومور کبدی هرگز رشد نمی کند و هیچ علامت و نشانه ای ایجاد نمی کند. اما در تعداد کمی از افراد، همانژیوم رشد می کند تا علائم ایجاد کند و نیاز به درمان دارد. معلوم نیست چرا این اتفاق می افتد.
عوامل خطر همانژیوم کبدی
عواملی که می توانند خطر تشخیص همانژیوم را افزایش دهند عبارتند از:
سن: تومور کبدی را می توان در هر سنی تشخیص داد، اما بیشتر در افراد 30 تا 50 ساله تشخیص داده می شود.
جنسیت: زنان بیشتر از مردان با همانژیوم کبدی تشخیص داده می شوند.
بارداری: احتمال تشخیص تومور کبدی در زنان باردار بیشتر از زنانی است که هرگز باردار نشده اند. اعتقاد بر این است که هورمون استروژن که در دوران بارداری افزایش می یابد، ممکن است در رشد تومور کبدی نقش داشته باشد.
درمان جایگزینی هورمونی زنانی که از درمان جایگزینی هورمونی برای علائم یائسگی استفاده می کنند، ممکن است بیشتر از زنانی که این کار را نمی کنند، به تومور کبدی تشخیص داده شوند.
عوارض همانژیوم کبدی
زنانی که به همانژیوم کبدی تشخیص داده شده اند در صورت باردار شدن با خطر عوارض روبرو هستند. اعتقاد بر این است که هورمون زنانه استروژن، که در دوران بارداری افزایش می یابد، باعث بزرگتر شدن برخی از همانژیوم های کبدی است. در صورت بزرگتر شدن تومور کبدی ممکن است منجر به آسیب هایی شود که بصورت زیر است:
- بزرگ باشد و درد و ناراحتی ایحاد کند.
- با ایجاد فشار بر روی دیگر اجزا باعث آسیب به آنها شود.
- احتمال پارگی زیاد شود.
- درد مداوم احساس کنید.
به ندرت، همانژیوم در حال رشد می تواند علائم و نشانه هایی را ایجاد کند که ممکن است نیاز به درمان داشته باشد، از جمله درد در ربع بالای سمت راست شکم، نفخ شکم یا حالت تهوع. داشتن تومور کبدی به این معنی نیست که نمی توانید باردار شوید. با این حال، بحث در مورد عوارض احتمالی با پزشک می تواند به شما در انتخاب آگاهانه تر کمک کند. داروهایی که بر سطح هورمون در بدن شما تأثیر می گذارند، مانند قرص های ضد بارداری، در صورت تشخیص همانژیوم کبدی، می توانند باعث افزایش اندازه و عوارض شوند. اما این موضوع بحث برانگیز است. اگر این نوع دارو را مد نظر دارید، فواید و خطرات آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
تشخیص همانژیوم کبدی
آزمایشات مورد استفاده برای تشخیص همانژیوم عبارتند از:
سونوگرافی: یک روش تصویربرداری که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تولید تصاویری از کبد استفاده می کند
سی تی اسکن: که مجموعه ای از تصاویر اشعه ایکس گرفته شده از زوایای مختلف بدن شما را ترکیب می کند و از پردازش کامپیوتری برای ایجاد تصاویر مقطعی (برش) از کبد استفاده می کند.
MRI: تکنیکی است که از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از کبد استفاده میکند.
اسکن هسته ای بدن: نوعی تصویربرداری هسته ای که از یک ماده ردیاب رادیواکتیو برای تولید تصاویری از کبد استفاده می کند.
بسته به شرایط شما ممکن است از تست های دیگری نیز استفاده کنند.
درمان همانژیوم کبدی
اگر همانژیوم کبد شما کوچک است و هیچ علامت یا علامتی ایجاد نمی کند، نیازی به درمان نخواهید داشت. در بیشتر موارد تومور کبدی هرگز رشد نمی کند و مشکلی ایجاد نمی کند. اگر همانژیوم بزرگ باشد، پزشک ممکن است معاینات بعدی را برای بررسی دوره ای همانژیوم کبد شما برای رشد برنامه ریزی کند. درمان همانژیوم کبد به محل و اندازه همانژیوم، داشتن بیش از یک همانژیوم، سلامت کلی و ترجیحات شما بستگی دارد.
گزینه های درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
جراحی برای برداشتن همانژیوم کبد: اگر همانژیوم را بتوان به راحتی از کبد جدا کرد، پزشک ممکن است جراحی را برای برداشتن توده توصیه کند.
جراحی برای برداشتن بخشی از کبد، از جمله همانژیوم: در برخی موارد، جراحان ممکن است نیاز به برداشتن بخشی از کبد شما همراه با همانژیوم داشته باشند.
روش هایی برای توقف جریان خون به همانژیوم: بدون خون رسانی، همانژیوم ممکن است رشد نکند یا کوچک شود. دو راه برای توقف جریان خون، بستن شریان اصلی (بستن شریان کبدی) یا تزریق دارو به شریان برای مسدود کردن آن (آمبولیزاسیون شریانی) است. بافت سالم کبد آسیبی نمی بیند زیرا می تواند از سایر رگ های مجاور خون بگیرد.
جراحی پیوند کبد: در موارد بعید که شما یک همانژیوم بزرگ یا همانژیوم های متعدد دارید که با روش های دیگر قابل درمان نیستند، پزشک ممکن است جراحی را برای برداشتن کبد و جایگزینی آن با کبد اهداکننده توصیه کند.
پرتو درمانی: پرتودرمانی از پرتوهای انرژی قدرتمندی مانند اشعه ایکس برای آسیب رساندن به سلول های همانژیوم استفاده می کند. این درمان به دلیل در دسترس بودن درمان های ایمن تر و موثرتر به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت مشاهده هر گونه علائم و نشانه های مداوم که شما را نگران می کند، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید.
جمع بندی
اکثر همانژیوم های کبدی در طی آزمایش یا روش های دیگری کشف می شوند. اگر تصور می شود که تومور کبدی دارید، ممکن است به پزشک متخصص دستگاه گوارش (متخصص گوارش) یا متخصص کبد (کبدشناس) ارجاع داده شوید. شما می توانید جهت درمان به کلینیک دکتر حسین ضیایی فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان رجوع کنید و از خدمات ما بهرمند شوید. همچنین شما میتوانید سوالات و نظرات خود را در بخش دیدگاهها با ما به اشتراک بگذارید. دکتر حسین ضیائی در اولین فرصت به سوالات شما پاسخ خواهند داد.
پرسش و پاسخ در مورد همانژیوم کبدی
آیا همانژیوم کبدی باید برداشته شود؟
اگر اندازه تومور کبد کوچک باشد و هیچ نشانهای از آنجا نباشد، نیازی به جراحی برداشت آن نیست.
همانژیوم کبد به چه معناست؟
یک توده غیرسرطانی (خوشخیم) در کبد است، که از پیچ خوردن رگهای خونی شکل گرفته است.
همانژیوم کبدی خطرناک است؟
در اکثر موارد، همانژیوم کبدی خطری برای زندگی ایجاد نمیکند و تنها به نظارت نیاز دارد. اما اگر اندازه آن بزرگ باشد، علائم ایجاد کند یا در معرض عوامل خطرزا باشید، نیاز به توجه بیشتری از سوی پزشک خواهید داشت. مشورت با یک متخصص گوارش یا کبد برای ارزیابی دقیق ضروری است
آیا همانژیوم کبدی میتواند سرطانی شود؟
خیر،تومور کبدی یک توده خونی از نوع خوش خیم است، و احتمال سرطانی شدن وجود ندارد.
آیا همانژیوم کبدی قابل پیشگیری است؟
علت دقیق بروز این بیماری هنوز مشخص نیست، بنابراین پزشکان هنوز نمیدانند چگونه میتوانند از بروز آن جلوگیری کنند. با این حال، سطح بالای استروژن میتواند خطر ابتلا به همانژیوم کبدی را افزایش دهد. اگر سطح این هورمون در بدن شما بالا باشد، میتوانید با انتخاب درمان جایگزینی هورمون، آن را کاهش دهید یا از افزایش بیشتر جلوگیری کنید.
آیا رژیم غذایی بر همانژیوم کبدی موثر است؟
رژیم غذایی همانژیوم کبدی بی تاثیر است اما می تواند برای سلامتی کبد شما موثر عمل کند.
آیا فردا مبتلا به همانژیوم کبدی می تواند باردار شود؟
هیچ منع بارداری برای افراد مبتلا به همانژیوم وجود ندارد.
بهترین دارو برای همانژیوم چیست؟
در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان همانژیوم نمی توان معرفی کرد ولی پزشکان از داروهایی بنام بتابلوکرها و نیترات ها برای کنترل فشار خون استفاده می کنند.
بهترین قرص همانژیوم کبدی چیست؟
برای درمان همانژیوم، معمولاً قرص یا دارویی که بهطور خاص برای این وضعیت طراحی شده باشد وجود ندارد. در اکثر موارد، این توده خوشخیم نیازی به درمان ندارد، مگر اینکه بسیار بزرگ باشد، علائم ایجاد کند، یا مشکلاتی مانند خطر پارگی داشته باشد.
همانژیوم کبدی و ورزش
ورزش میتواند به سلامت کبد کمک کند، اما برای افراد با همانژیوم کبدی باید با دقت انجام شود. اگر همانژیوم شما کوچک است و علائمی ندارد، ورزشهای سبک تا متوسط معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند. اما اگر همانژیوم بزرگ است یا علائمی ایجاد میکند، بهتر است قبل از شروع برنامه ورزشی سنگین با پزشک مشورت کنید و از ورزشهایی که فشار یا ضربه به کبد وارد میکنند، خودداری کنید.