بواسیر یا هموروئید که به انگلیسی Hemorrhoids نامیده می‌شود، به دلیل متورم شدن سیاهرگ‌های مقعد و قسمت پایین راست‌روده (رکتوم) به وجود می‌آید و شبیه به رگ های واریسی پا است. بواسیر می‌تواند در داخل راست‌روده ایجاد شود که به آن هموروئید داخلی می‌گویند. همچنین ممکن است در زیر پوست اطراف مقعد ظاهر شود که به آن هموروئید خارجی گفته می‌شود.
فهرست مطالب
علائم بواسیر
علائم هموروئید معمولاً به نوع هموروئید بستگی دارد.
بواسیر داخلی
هموروئید داخلی در داخل راست روده قرار دارد. معمولاً نمی توانید آنها را ببینید یا احساس کنید و به ندرت باعث ناراحتی می شوند. اما زور زدن یا تحریک در هنگام دفع مدفوع می تواند باعث بروز علائم زیر شود:
- خونریزی بدون درد در هنگام اجابت مزاج، ممکن است متوجه مقادیر کمی خون قرمز روشن روی دستمال توالت یا داخل توالت شوید.
- بواسیر داخلی ممکن است بدلیل فشارهای وارده از داخل رکتوم به سمت دهانه مقعد هل داده شود، که به آن بواسیربیرون زده می گویند. که منجر به درد و ناراحتی در این ناحیه می شود.
بواسیرخارجی
اینها زیر پوست اطراف مقعد هستند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خارش یا سوزش در ناحیه مقعد
- درد یا ناراحتی
- تورم در اطراف مقعد
- خون ریزی
بواسیر ترومبوز
خون می تواند در یک هموروئید خارجی جمع شود و لخته ای به نام ترومبوز تشکیل دهد. هموروئید ترومبوزه می تواند منجر به موارد زیر شود:
- درد شدید
- تورم
- التهاب
- یک توده سفت و تغییر رنگ در نزدیکی مقعد
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر در حین اجابت مزاج خونریزی دارید یا بواسیر دارید که بعد از یک هفته مراقبت در منزل بهبود نمی یابد، با پزشک خود صحبت کنید. تصور نکنید که خونریزی مقعدی به دلیل بواسیر است، به خصوص اگر تغییراتی در عادات روده دارید یا اگر رنگ یا قوام مدفوع شما تغییر می کند. خونریزی مقعدی می تواند با سایر بیماری ها از جمله سرطان روده بزرگ و سرطان مقعد اتفاق بیفتد. اگر مقدار زیادی خونریزی مقعدی، سبکی سر، سرگیجه یا غش دارید، به پزشک مراجعه باشید.
رزرو نوبت فوری
علت بواسیر
سیاهرگ های اطراف مقعد تحت فشار گشاد می شوند و ممکن است برآمده یا متورم شوند. بواسیر ممکن است در اثر افزایش فشار در قسمت تحتانی رکتوم به دلیل موارد زیر ایجاد شود:
- زور زدن در هنگام اجابت مزاج
- نشستن طولانی مدت به خصوص روی توالت
- داشتن اسهال مزمن یا یبوست
- چاق بودن
- باردار بودن
- داشتن رابطه مقعدی
- خوردن یک رژیم غذایی کم فیبر
- بلند کردن مرتب وسایل سنگین
چه عواملی خطر بواسیر را افزایش می دهد
با افزایش سن افراد، خطر ابتلا به هموروئید افزایش می یابد. به این دلیل که بافت هایی که از وریدهای راست روده و مقعد حمایت می کنند می توانند ضعیف و کشیده شوند. این همچنین می تواند در دوران بارداری اتفاق بیفتد زیرا وزن کودک بر ناحیه مقعد فشار وارد می کند.
عوارض بواسیر کدامند؟
عوارض بواسیر نادر است اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
کم خونی. از دست دادن مداوم خون ناشی از هموروئید ممکن است باعث کم خونی شود. کم خونی زمانی است که گلبول های قرمز سالم کافی برای حمل اکسیژن به سلول های بدن وجود نداشته باشد.
هموروئید خفه شده. هنگامی که خون رسانی به یک هموروئید داخلی قطع شود، هموروئید خفه شده نامیده می شود. هموروئید خفه شده می تواند باعث درد شدید شود.
لخته خون. گاهی اوقات ممکن است لخته ی خون در هموروئید ایجاد شود. به این حالت هموروئید ترومبوزه می گویند. اگرچه خطرناک نیست، اما می تواند بسیار دردناک باشد و گاهی اوقات نیاز به تخلیه دارد.
راه های جلوگیری از بواسیر
بهترین راه برای جلوگیری از بواسیراین است که مدفوع خود را نرم نگه دارید تا به راحتی دفع شود. برای پیشگیری از هموروئید و کاهش علائم آن، نکات زیر را رعایت کنید:
غذاهای پر فیبر بخورید: بیشتر میوه، سبزیجات و غلات کامل بخورید. انجام این کار باعث نرم شدن مدفوع و افزایش حجم آن می شود. این به شما کمک می کند تا از زور زدن هایی که می تواند باعث بواسیر شود جلوگیری کنید. فیبر را به آرامی به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا از مشکلات ناشی از گاز آن جلوگیری کنید.
به مقدار زیاد مایعات بنوشید: هر روز 6 تا 8 لیوان آب و مایعات دیگر بنوشید تا مدفوع را نرم نگه دارید. اجتناب از الکل نیز ممکن است کمک کند.
مکمل های فیبر را در نظر بگیرید: اکثر مردم در رژیم غذایی خود فیبر کافی دریافت نمی کنند. مطالعات نشان داده اند که مکمل های فیبر بدون نسخه، مانند پسیلیوم (متاموسیل، کنسیل) یا متیل سلولز (سیتروسل)، می توانند علائم و خونریزی ناشی از هموروئید را کاهش دهند. اگر از مکمل های فیبر استفاده می کنید، حتماً روزانه حداقل هشت لیوان آب یا مایعات دیگر بنوشید. در غیر این صورت، مکمل ها می توانند باعث یبوست یا تشدید آن شوند.
زور نزنید: زور زدن و حبس نفس هنگام تلاش برای دفع مدفوع، فشار بیشتری را در وریدهای پایین رکتوم ایجاد می کند.
ورزش: برای کمک به جلوگیری از یبوست و کاهش فشار روی رگ ها، فعال بمانید. ورزش همچنین می تواند به کاهش وزن اضافی کمک کند که ممکن است باعث هموروئید شما شود یا آنها را بدتر کند.
از نشستن طولانی مدت خودداری کنید: نشستن طولانی مدت، به خصوص روی توالت، می تواند فشار وارده بر سیاهرگ های مقعد را افزایش دهد.
تشخیص بواسیر
پزشک شما ممکن است بتواند هموروئید خارجی را ببیند. تشخیص بواسیر داخلی ممکن است شامل معاینه مجرای مقعد و رکتوم باشد.
معاینه دیجیتال: پزشک شما یک انگشت دستکش دار و روغن کاری شده را وارد راست روده شما می کند. این به پزشک شما اجازه می دهد تا هر چیز غیرعادی مانند رشد را بررسی کند.
بازرسی بصری: بواسیر داخلی اغلب آنقدر نرم هستند که در معاینه رکتوم احساس نمی شوند. پزشک شما ممکن است با ابزاری مانند کولونوسکوپ، پروکتوسکوپ یا سیگموئیدوسکوپ به قسمت پایین روده بزرگ و راست روده شما نگاه کند.
پزشک شما ممکن است بخواهد کل روده شما را با استفاده از کولونوسکوپی بررسی کند اگر:
- علائم شما نشان می دهد که ممکن است بیماری دستگاه گوارش دیگری داشته باشید.
- شما عوامل خطر سرطان کولورکتال را دارید.
- شما میانسال هستید و اخیرا کولونوسکوپی نکرده اید.
درمان های خانگی بواسیر
چندین گزینه برای درمان بواسیر وجود دارد. بسیاری از افراد با درمان های خانگی و تغییر شیوه زندگی تسکین می یابند. اغلب می توانید درد خفیف، تورم و التهاب هموروئید را با درمان های خانگی تسکین دهید.
خوردن غذاهای پرفیبر. غذاهایی که فیبر بالایی دارند بیشتر بخورید. این به نرم شدن مدفوع و افزایش حجم آن کمک می کند که به شما کمک می کند از زور زدن جلوگیری کنید. فیبر را به آرامی به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا از مشکلات ناشی از گاز جلوگیری کنید.
پماد برای درمان بواسیر. از یک کرم یا شیاف هموروئید حاوی هیدروکورتیزون استفاده کنید که می توانید بدون نسخه بخرید. همچنین می توانید از پدهای حاوی فندق جادوگر(افسونگر) یا داروی بی حس کننده استفاده کنید.
حمام آب گرم. ناحیه مقعد خود را دو یا سه بار در روز به مدت 10 تا 15 دقیقه با آب گرم ماساژ دهید، به کاهش سوزش و خارش آن کمک می کند.
خوردن مسکن. می توانید به طور موقت از استامینوفن، آسپرین یا ایبوپروفن برای کمک به تسکین ناراحتی خود استفاده کنید.
با این درمان ها، علائم هموروئید اغلب در عرض یک هفته از بین می رود. اگر تسکین نیافتید، ظرف یک هفته به پزشک خود مراجعه کنید. اگر درد یا خونریزی شدید دارید، زودتر با پزشک تماس بگیرید.
درمان بواسیر
بواسیر شما ممکن است فقط ناراحتی خفیفی ایجاد کند. در این مورد، پزشک شما ممکن است کرم ها، پمادها، شیاف ها یا پدهایی را پیشنهاد کند که می توانید بدون نسخه بخرید. این محصولات حاوی موادی مانند فندق جادوگر یا هیدروکورتیزون و لیدوکائین هستند که می توانند به طور موقت درد و خارش را تسکین دهند. هیدروکورتیزون یک استروئید است که در صورت استفاده بیش از یک هفته می تواند پوست شما را نازک کند. از پزشک خود بپرسید که چه مدت باید از آن استفاده کنید.
ترومبکتومی بواسیر خارجی
اگر یک لخته خون دردناک در یک بواسیر خارجی ایجاد شود، پزشک می‌تواند آن را از بین ببرد. این عمل می‌تواند بلافاصله تسکین ایجاد کند. این روش با استفاده از دارویی که بخش مورد نظر بدن را بی‌حس می‌کند (بی‌حس‌کننده موضعی) انجام می‌شود و اگر ظرف ۷۲ ساعت پس از تشکیل لخته خون صورت گیرد، بهترین نتیجه را خواهد داشت.
بستن باند لاستیکی بواسیر
برای خونریزی هایی که متوقف نمی شود یا برای هموروئیدهای دردناک، پزشک شما ممکن است یکی از سایر روش های کم تهاجمی موجود را توصیه کند. این درمان‌ها را می‌توان در مطب پزشک انجام داد. آنها معمولاً به داروهای بی حس کننده نیاز ندارند.
بستن نوار لاستیکی. پزشک شما یک یا دو باند لاستیکی کوچک را در اطراف پایه بواسیرداخلی قرار می دهد تا جریان خون آن را قطع کند. بواسیر پژمرده می شود و در عرض یک هفته می افتد.
بستن هموروئید می تواند ناراحت کننده باشد و باعث خونریزی شود. خونریزی ممکن است 2 تا 4 روز پس از عمل شروع شود، اما به ندرت شدید است. گاهی اوقات، عوارض جدی تری ممکن است رخ دهد.
اسکلروتراپی. با اسکلروتراپی، پزشک یک محلول شیمیایی را به بافت هموروئید تزریق می کند تا آن را کوچک کند. در حالی که تزریق باعث درد کم یا بدون درد می شود، ممکن است نسبت به بستن نوار لاستیکی موثر باشد.
انعقاد. تکنیک‌های انعقاد از لیزر، نور مادون قرمز یا گرما برای درمان هموروئیدهای داخلی استفاده می‌کنند. این روش‌ها باعث کوچک و سفت شدن هموروئیدها می‌شوند. انعقاد معمولاً عوارض جانبی کمی دارد و باعث ناراحتی کمی می‌شود.
روش های جراحی
تنها درصد کمی از افراد مبتلا به بواسیر به جراحی برای برداشتن آنها نیاز دارند. با این حال، اگر روش‌های دیگر مؤثر نبوده یا بواسیر بزرگ دارید، ممکن است پزشک یکی از موارد زیر را توصیه کند:
هموروئیدکتومی
برداشتن هموروئید که به آن هموروئیدکتومی نیز گفته می شود. جراح شما بافت اضافی را که باعث خونریزی می شود با استفاده از تکنیک های مختلف برمی دارد. این جراحی را می توان با یک بی حس کننده موضعی همراه با یک دارو انجام داد تا به شما کمک کند احساس آرامش کنید یا کمتر مضطرب شوید که آرام بخش نیز نامیده می شود. همچنین ممکن است از بیهوشی نخاعی یا بیهوشی عمومی استفاده شود. هموروئیدکتومی موثرترین و کامل ترین راه برای درمان هموروئیدهای شدید یا عود کننده است. از عوارض آن می‌توان به مشکل ادرار کردن موقتی اشاره کرد که می‌تواند منجر به عفونت‌های دستگاه ادراری شود. عارضه این عمل عمدتاً پس از بی حسی نخاعی اتفاق می افتد. اکثر افراد بعد از عمل کمی درد دارند که با داروها و خیساندن در حمام گرم می توانند آن را تسکین دهند.
منگنه زدن هموروئید
این روش که هموروئیدوپکسی منگنه نامیده می شود، جریان خون به بافت هموروئیدی را مسدود می کند. معمولاً فقط برای هموروئید داخلی استفاده می شود. منگنه کردن معمولاً درد کمتری نسبت به هموروئیدکتومی دارد و به شما امکان می دهد زودتر به فعالیت های معمولی خود بازگردید. با این حال، در مقایسه با هموروئیدکتومی، منگنه زدن با خطر بیشتری برای بازگشت هموروئید و افتادگی رکتوم همراه است.
در نهایت
اگر علائم هموروئید دارید، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید. در صورت نیاز، پزشک شما ممکن است شما را به یک یا چند متخصص برای ارزیابی و درمان ارجاع دهد. اینها ممکن است شامل یک پزشک متخصص در سیستم گوارش، به نام متخصص گوارش، یا یک جراح روده بزرگ و رکتوم باشد.شما می توانید جهت مشاوره و درمان خود با کلینیک دکتر حسین ضیایی فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان تماس حاصل فرمائید و از خدمات این کلینیک بهره مند شوید.
همچنین شما می‌توانید سوالات و نظرات خود را در بخش دیدگاه‌ها با ما به اشتراک بگذارید. دکتر حسین ضیائی در اولین فرصت به سوالات شما پاسخ خواهند داد.
سوالات متداول
از کجا بفهمیم بواسیر داخلی داریم؟
یکی از مهمترین علائم این نوع بواسیرخونریزی مقعدی است.
علائم بواسیر در مردان کدامند؟
هموروئید یک مشکل شایع در مردان است و با علائمی از قبیل خونریزی روشن هنگام استفاده از توالت، توده‌های اطراف مقعد و همچنین درد و خارش مشاهده می‌شود. فشار زیاد در هنگام استفاده از توالت یا ورزش بیش از حد می‌تواند منجر به بواسیر شود، اما درمان و کاهش این مشکل امکان‌پذیر است. در سنین میانسال، هموروئید معمولا به یک مشکل دائمی تبدیل می‌شود.
علائم بواسیر در زنان کدامند؟
در متن مقاله به این سوال جواب داده شده است.
علت بواسیر در مردان چیست؟
- زور زدن بیش از حد هنگام دستشویی
- عدم مصرف فیبر کافی
- اضافه وزن
- ناراحتی در حین اجابت مزاج
- بالا رفتن سن
- نشستن بلند مدت
- یبوست و اسهال مزمن
بواسیر خونی چیست؟
هموروئید خونی در واقع به بواسیری اطلاق می‌شود که با شدت بالایی همراه است و باعث کشش و التهاب رگ‌ها می‌شود و منجر به خونریزی می‌شود. یکی از علل مهم بواسیر خونی یبوست مداوم و مزمن است که با فشار مدفوع خشک در هنگام عبور از دریچه مقعد، منجر به پارگی رگ‌های هموروئیدی می‌شود.
