بیماری کلانژیت یا عفونت مجاری صفراوی چیست؟علائم عفونت مجاری صفراوی کدامند؟ علت عفونت مجاری صفراوی چیست؟درمان عفونت مجاری صفراوی چگونه است؟ کلانژیت صفراوی اولیه چیست؟اینها بخشی از سوالات پرتکراری است که کاربران بدنبال آن هستند و ما در این مقاله سعی داریم به آنها پاسخ دهیم
فهرست مطالب
بیماری کلانژیت یا عفونت مجاری صفراوی چیست؟
بیماری کلانژیت به انگلیسی Cholangitis به معنای التهاب در مجاری صفراوی است، این بیماری گاهی کلانژیت صعودی نیز نامیده می شود. مجاری صفراوی لوله‌هایی هستند که صفرا را از کبد به روده کوچک منتقل می‌کنند. صفرا تولید شده توسط کبد برای ذخیره به کیسه صفرا فرستاده می شود. کیسه صفرا نیز آن را به روده کوچک منتقل می‌کند تا به هضم غذا کمک کند. صفرا از مواد زائد خون و اسیدهای صفراوی تشکیل شده است که به تجزیه چربی‌ها کمک می‌کند. اگر مجاری صفراوی ملتهب شوند، دچار تحریک، تورم و احتمالاً عفونت می‌شوند. عفونت شایع‌ترین علت کلانژیت است. کلانژیت یک وضعیت اورژانسی محسوب می‌شود که نیاز به درمان فوری دارد، زیرا می‌تواند به عوارض جدی مانند سپسیس (عفونت گسترده در بدن) منجر شود. درمان معمولاً شامل آنتی‌بیوتیک‌ها، در برخی موارد جراحی یا استنت‌گذاری برای باز کردن مجاری صفراوی مسدود شده است.
کلانژیت صفراوی اولیه چیست؟
کلانژیت صفراوی اولیه (Primary Biliary Cholangitis) یک بیماری خودایمنی مزمن است که در آن سیستم ایمنی بدن به مجاری صفراوی کوچک در کبد حمله می‌کند. این حملات موجب التهاب و آسیب در مجاری صفراوی می‌شود و جریان صفرا (مایع گوارشی تولید شده توسط کبد) به درستی انجام نمی‌شود. تجمع صفرا در کبد می‌تواند به تخریب سلول‌های کبدی، زخم (فیبروز) و در موارد شدیدتر به سیروز کبدی منجر شود. علت دقیق این بیماری مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد عوامل ژنتیکی و محیطی نقش داشته باشند. علائم اولیه ممکن است خفیف یا حتی ناپیدا باشند، اما با پیشرفت بیماری، علائمی مانند خستگی شدید، خارش پوست و زردی (یرقان) ظاهر می‌شوند.
علائم عفونت مجاری صفراوی کدامند؟
- شایع‌ترین علائم کلانژیت حاد به عنوان سه‌گانه شارکو شناخته می‌شوند و شامل موارد زیر هستند:
- تب: تب معمولاً با التهاب همراه است، زیرا سیستم ایمنی فعال می‌شود.
- درد شکم در ناحیه راست بالای شکم: این ناحیه محل قرارگیری دستگاه صفراوی است.
- یرقان (زردی پوست و چشم‌ها): زردی به دلیل نشت صفرا به جریان خون رخ می‌دهد که نشان‌دهنده انسداد مجاری صفراوی است.
در موارد شدیدتراگر کلانژیت مزمن دارید، ممکن است تا مراحل پیشرفته بیماری علائمی نداشته باشید. علائم در این موارد می‌توانند شامل تمام موارد فوق باشند، به علاوه:
- اسهال
- خستگی
- تورم شکم
- ورم پاها و ساق‌ها
- رگ‌های عنکبوتی
- تجمع چربی زیر پوست
- ادرار تیره و مدفوع روشن
- رگ‌های بزرگ و قابل مشاهده در سطح شکم
علت عفونت مجاری صفراوی چیست؟
چندین مشکل سلامتی وجود دارد که ممکن است باعث عفونت در سیستم مجاری صفراوی شوند. در بیشتر موارد، عفونت مجاری صفراوی به دلیل انسداد در یکی از مجاری صفراوی رخ می‌دهد. این انسداد ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- تومور
- عفونت انگلی
- لخته‌های خونی
- سنگ کیسه صفرا
- عفونت خون (باکتریمی)
- التهاب پانکراس (لوزالمعده)
- آسیب به شکم (ناحیه شکمی)
- شرایط التهابی کبد و مجاری صفراوی
- تنگ شدن مجرای صفراوی بعد از جراحی
- بازگشت باکتری از روده کوچک به مجاری صفراوی
- آزمایش‌هایی که برای بررسی کبد یا کیسه صفرا انجام می‌شوند (مانند آندوسکوپی)
آیا بیماری کلانژیت خطرناک است؟
این بیماری می‌تواند از روش‌های مختلف خطرناک باشد. وجود عفونت باکتریایی در مجاری صفراوی تهدید کننده ی زندگی است که در صورت انتشار به کبد و جریان خون، ممکن است باعث سپسیس و نارسایی اندام‌های حیاتی شود. گاهی انسداد مجاری صفراوی، مثل سنگ صفرا، منجر به التهاب و عفونت ثانویه می‌شود. در حالت مزمن، کلانژیت به تدریج مجاری صفراوی و کبد را تخریب می‌کند و ممکن است به نارسایی کبد منجر شود که خطر جانی دارد.
درمان عفونت مجاری صفراوی چگونه است؟
عفونت مجاری صفراوی(کلانژیت) یک بیماری جدی است که نیاز به تشخیص و درمان سریع دارد. بیماران معمولاً به دلیل بروز علائم این بیماری و ایجاد احساس ناخوشایند به اورژانس مراجعه می‌کنند و ممکن است چند روز در بیمارستان بستری شوند. در این مدت برای کنترل عفونت وعلائم بیماری مایعات وریدی، داروهای مسکن و آنتی‌بیوتیک تجویز می شود . برای تخلیه مجاری صفراوی و رفع انسداد، از روش ERCP(کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپی) استفاده می‌شود که با وارد کردن یک آندوسکوپ از طریق دهان و مری وارد روده کوچک و سپس وارد مجاری صفراوی می شود. پزشک با استفاده از دوربین آندوسکوپ می تواند مجاری صفراوی را بررسی کند. در برخی موارد لوله‌های تخلیه یا استنت برای باز نگه‌داشتن مجاری استفاده می‌شود. اگر سنگ‌های صفراوی علت کلانژیت باشند، ممکن است پس از درمان، کیسه صفرا با جراحی برداشته شود. در صورتی که درمان اولیه جوابگو نباشد یا وضعیت بیمار بدتر شود، ممکن است نیاز به جراحی باشد. جراحی برای باز کردن مجاری صفراوی و تخلیه مایعات تجمع یافته صورت می گیرد.
اگر کلانژیت به علت انسداد ناشی از سنگ‌های صفراوی باشد، پس از درمان کلانژیت، احتمالاً نیاز به جراحی برای برداشتن کیسه صفرا (کوله‌سیستکتومی) خواهید داشت.
شما می توانید از طریق همین سایت یا تماس تلفنی با کلینیک دکتر حسین ضیائی فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان با ما در ارتباط باشید و از خدمات کلینیک ما بهرمند شوید.
منابع