غربالگری سرطان روده چیست؟

غربالگری سرطان روده یا به انگلیسی colon cancer screening چیست؟غربالگری سرطان روده بزرگ چیست؟غربالگری سرطان روده بزرگ کولونوسکوپی، سن غربالگری سرطان روده بزرگ ،دستورالعمل غربالگری سرطان روده بزرگ، غربالگری سرطان روده چگونه انجام می شود؟ اینها بخشی از سوالات پرتکراری است که کاربران بدنبال ‌آن هستند و ما در این مقاله می خواهیم به تمامی سوالات پاسخ دهیم.

غربالگری سرطان روده

غربالگری سرطان روده یا به انگلیسی colon cancer screening به‌منظور جستجوی بیماری در زمانی که فرد علائمی ندارد استفاده می شود. این نوع سرطان یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در دنیا و ایران است. اگر سرطان پوست را در نظر نگیریم این سرطان سومین علت مرگ و میر مربوط به سرطان در دنیاست. البته با روش‌هایی می‌توان از ابتلا به این سرطان جلوگیری کرد. پس بهتر است قبل از عود شدن آن برای غربالگری سرطان روده به کلینیک های معتبر سرطان مراجعه کنیم تا درصورت زمینه ابتلا بتوانیم مراحل پیشگیری را رعایت کنیم و زودتر معالجه شویم زیرا سرطان روده درصورت درمان نشدن زودهنگام میتواند به دیگر اعضای بدن گسترش یافته و زندگی بیمار را با خطر مرگ مواجه سازد.

چرا غربالگری سرطان روده بزرگ انجام دهیم؟

سرطان روده می تواند در بخش های مختلف روده همچون روده بزرگ، راست روده، روده کوچک ایجاد شود. در این میان سرطان روده بزرگ که شایع‌تر و جدی‌تر است، غربالگری می‌شود. سرطان روده بزرگ (سرطان کولون یا کولورکتال) و سرطان راست روده معمولا علل و علائم مشابهی دارند و در یک دسته قرار می‌گیرند.  هدف از غربالگری سرطان روده در واقع غربالگری سرطان کولون یا همان کولورکتال است. سرطان روده کوچک سرطان شایع و جدی نبوده و برای همین تست‌های زیادی برای غربالگری آن انجام نمی‌شود . سرطان روده بزرگ معمولا در افراد مسن ایجاد می‌شود و تقریبا از سن ۴۵-۵۰ سالگی به بعد باید نگران ابتلا به آن بود. این سرطان در بسیاری از موارد از پولیپ روده توسعه پیدا می‌کند.

پولیپ چگونه باعث سرطان روده بزرگ می شود؟

پولیپ روده توده‌ی خوش‌خیمی از سلول‌های روده است که در روده به خصوص روده بزرگ و رکتوم ایجاد می‌شود و امکان سرطانی شدن آن وجود دارد. تقریبا ۹۵٪ از موارد سرطان روده گزارش شده در اثر پولیپ آدنوماتوز روده ایجاد می‌شوند. پولیپ‌هایی که تا چندین سال بدون علامت می‌توانند در روده‌های شما وجود داشته باشند، اما اگر درمان نشوند در طی ۵ تا ۱۰ سال به تومور سرطانی تبدیل می شوند.

چه افرادی می بایست غربالگری سرطان روده انجام داد؟

با توجه به شیوع سرطان در دنیای مردن امروزی موضوع غربالگری سرطان روده از اهمیت بالایی برخوردار است، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)اکیدا توصیه می‌کند که افرادی با ریسک متوسط به بالا ابتلا به سرطان روده باید از سن ۴۵ تا ۷۵ سالگی برای غربالگری سرطان روده اقدام کرده و از طریق انجام تست کولونوسکوپی یا آزمایش مدفوع مورد بررسی قرار گیرند. اما تصمیم در مورد ادامه غربالگری بعد از سن ۷۵ سالگی باید با پزشک مورد اعتماد خود مشاوره شود.

افرادی با ویژگی‌های زیر، کاندیدای مناسبی برای غربالگری سرطان روده هستند:

• سابقه ارثی ابتلا به سرطان کولورکتال (روده بزرگ)
• داشتن سندروم خانوادگی سرطان کولورکتال و بیماری‌هایی نظیر آن
• ابتلا به سرطان کولورکتال یا نوع خاصی از پولیپ روده
• ابتلا به بیماری‌های التهابی روده مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو روده
• قرار گرفتن در معرض تشعشع در ناحیه شکمی یا لگنی برای درمان سرطان های دیگر

با چه روش هایی غربالگری سرطان روده انجام می شود؟

کولونوسکوپی. در طول معاینه کولونوسکوپی، یک لوله بلند و انعطاف پذیر (کولونوسکوپی) از طریق رکتوم(مقعد) وارد  روده می شود. یک دوربین فیلمبرداری کوچک در نوک لوله به پزشک این امکان را می دهد تا تغییرات یا ناهنجاری های داخل کل روده را بررسی کند. اگر هیچ ناهنجاری ایجاد نشود و خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ افزایش نیابد می بایست غربالگری هر 10 سال یک بار تکرار شود.

مزایا روش کونولوسکوپی:

• پزشک می تواند کل کولون و رکتوم شما را بررسی کند.
• کل تست کولونوسکوپی حدود 30 تا 60 دقیقه طول می کشد
• کولونوسکوپی یکی ازروش های حساس برای غربالگری سرطان روده بزرگ می باشد.
• در طول معاینه کولونوسکوپی از طریق اسکوپ می توان از بافت های غیر طبیعی مانند پولیپ، نمونه های بافتی (بیوپسی) تهیه کرد.

معایب روش کونولوسکوپی:

• پس از آن ممکن است گرفتگی در ناحیه شکم و یا نفخ ایجاد شود.
• پاکسازی کامل روده بزرگ قبل از آزمایش الزامی است.
• به دلیل مصرف آرام بخش، به یک همراه نیاز دارید که شما را به خانه برساند.
• این معاینه ممکن است تمامی پولیپ‌های کوچک و سرطان‌ها را تشخیص ندهد.
• قبل از انجام آزمایش نیاز به تغییر رژیم غذایی است و ممکن است نیاز به تنظیم داروها باشد.
• آرام بخش تقریبا همیشه استفاده می شود و ممکن است چندین ساعت طول بکشد تا از بین برود.
• ممکن است در موارد نادر بدلیل بیوپسی یا برداشتن پولیپ یا سایر بافت های غیر طبیعی یا خونریزی ناشی از پارگی در دیواره روده بزرگ یا رکتوم خونریزی داشته باشید.

آزمایش DNA مدفوع. آزمایش DNA مدفوع از نمونه ای از مدفوع شما برای بررسی تغییرات DNA در سلول ها استفاده می کند که ممکن است نشان دهنده وجود سرطان روده بزرگ یا شرایط پیش سرطانی باشد. آزمایش DNA مدفوع همچنین علائم خون در مدفوع شما را بررسی می کند. در این آزمایش، نمونه مدفوع را در خانه جمع آوری کرده و برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستید. آزمایش DNA مدفوع معمولاً هر سه سال یکبارتکرار می شود.

مزایا آزمایش DNA مدفوع:

• این آزمایش نیازی به آماده سازی روده، یا مصرف دارو خاصی ندارد.
• مدفوع را می توان در خانه جمع آوری کرد و جهت غربالگری سرطان روده در اختیار آزمایشگاه قرار داد.
• شما می توانید قبل از آزمایش به طور معمول غذا بخورید و بنوشید و داروهای معمولی خود را مصرف کنید.

معایب آزمایش DNA مدفوع:

• در صورت مشاهده ناهنجاری، ممکن است نیاز به آزمایشات اضافی باشد.
• تست مدفوع DNA نسبت به کولونوسکوپی در تشخیص پولیپ های پیش سرطانی حساسیت کمتری دارد.

آزمایش خون مخفی مدفوع یا آزمایش ایمونوشیمیایی مدفوع

آزمایش خون مخفی مدفوع (FOBT) و آزمایش ایمونوشیمیایی مدفوع (FIT) آزمایش‌های آزمایشگاهی هستند که برای بررسی نمونه‌های مدفوع از نظر وجود خون پنهان (مخفی) مورد استفاده قرار می گیرند. آزمایش ها معمولاً هر سال تکرار می شوند.

مزایا:

• جمع آوری نمونه مدفوع را می توان در خانه انجام داد.
• نیازی به تخلیه روده از قبل نیست.
• نیازی به مصرف آرامبخش نیست.

معایب:

• دقت لازم برای تشخیص برخی از پولیپ‌ها و سرطان‌ها را ندارد.
• ممکن است لازم باشد چند روز قبل از آزمایش از مصرف برخی غذاها و داروها اجتناب شود.
• اگر خون تشخیص داده شود، ممکن است آزمایش‌های بیشتری برای تشخیص دقیق تر مورد نیاز باشد.

سخن پایانی

انتخاب آزمایش غربالگری سرطان روده بزرگ ممکن است تصمیم آسانی نباشد، اما یک تصمیم بالقوه نجات دهنده است. در مورد گزینه های غربالگری سرطان روده بزرگ با پزشک متخصص مشورت کنید. متعهد به برنامه غربالگری بر اساس عوامل خطر شخصی خود باشید. به یاد داشته باشید، هر چه سرطان روده بزرگ زودتر تشخیص داده شود، درمان آن آسان تر است. شما می توانید از طریق همین سایت یا تماس تلفنی با کلینیک دکتر حسین ضیائی فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان با ما در ارتباط باشید و از خدمات ما بهرمند شوید

سوالات متداول

در چه سنی می بایست غربالگری سرطان روده انجام داد؟

محدوه سنی برای غربالگری سرطان روده  45-75 سال می باشد.

منابع:

Mayoclinic.com